History and Mystery

Vind ik een oude map in één van mijn boekendozen op zolder. Zit het vol met geschriften van mijn wijlen ex-schoonvader. Hij was mijn eerste leermeester. Hoe kom ik op zo’n term: ‘wijlen ex’. Hij is noch dood, noch ex voor mij.

Iedereen die ooit bij me binnen is gekomen is daar nooit meer uit vertrokken. Ook zij met wie ik het contact heb moeten verbreken zijn niet uit mij vertrokken en welkom daar. Hij beschrijft zijn levensgeschiedenis in negen pagina’s. Een intens verhaal van een Indo in de provincie Atjeh waar zijn vader in de oorlog vocht, de dood van zijn moeder en de komst van een stiefmoeder, de overplaatsing naar Java, de dood van zijn vader en een oom die de wezen onder zijn hoede neemt. Een Chinese pleegmoeder. De schoolperiode, het werk bij de marine, huwelijk, de 2e wereldoorlog tegen de Jappen, krijgsgevangenschap aan de Burma spoorlijn, oorlog van de Nederlanders tegen de Indonesiërs, tweedegraads Indonesiër worden, de bersiap, tweede huwelijk, vlucht naar Nederland in 1960, een nieuwe start in den vreemde.

De rest van de map zit vol met filosofische en spirituele bespiegelingen. Een poging om al zijn inzichten in een overkoepelend patroon te gieten. Waar dat niet ging, maakte hij het passend en daar gaat het mis. Ervaringen die niet in je denkraam passen vragen niet om persen en vervormen van die ervaringen, maar om het aanpassen van je denkraam. Soms kon hij dat, maar bepaalde fundamentele overtuigingen hield hij vast. We hebben vele uren gefilosofeerd over zijn visie en denkraam. History, his story. Hieraan kon ik me ontwikkelen. “Ik hoop dat je eens op mijn schouders zult staan”, zei hij me eens. Nu ik zijn stukken herlees kan ik beamen dat het zo is gegaan. Ik heb geleerd van zijn rijkdom en beperkingen, ben hem voorbij gegaan. Legio mappen heb ik daarna zelf volgeschreven met eigen ervaringen en bespiegelingen. Mystery, my story.

Velen heb ik een zetje gegeven of zijn als leerling een tijdje samen met mij op gereisd. Veelbelovend hun ontwikkeling. Een ‘apprentice’ zoals ik voor mijn schoonvader was, is mij nog niet verschenen. Zoals de meester verschijnt wanneer de leerling er klaar voor is, zo verschijnt de leerling wanneer de meester er klaar voor is. Ach, meester omdat ik verder ben? Ik ben aan jou gelijk, niet meer of minder vanwege de afstand die ik heb afgelegd tijdens de reis. Ik kan je er over leren als mystagoog en je begeleiden tot je zelf verder kunt. Mooie vriendschappen zijn hier al uit voorgekomen. Benieuwd wie op mijn schouders gaan klimmen.